Từ một cửa hàng sách trực tuyến nhỏ vào năm 1994, Amazon đã trở thành đế chế thương mại điện tử và công nghệ lớn nhất thế giới. Vậy mô hình kinh doanh của Amazon có gì đặc biệt giúp họ phát triển thần tốc và duy trì vị thế dẫn đầu suốt nhiều năm? Cùng tìm hiểu trong bài viết dưới đây!
Contents
1. Mô hình kinh doanh của Amazon là gì?
1.1. Tổng quan về Amazon
Amazon được Jeff Bezos thành lập vào năm 1994 tại Seattle, Mỹ. Ban đầu đơn vị này chỉ chuyên bán sách online, nhưng nhờ tầm nhìn “mọi thứ đều có thể bán trên Internet”, mô hình thương mại điện tử của Amazon nhanh chóng mở rộng danh mục sang hàng điện tử, thời trang, thực phẩm, nội thất, dịch vụ công nghệ, thậm chí còn “lấn sân” sang lĩnh vực giải trí.
Đến nay, Amazon hoạt động tại hơn 200 quốc gia, phục vụ hàng trăm triệu khách hàng và hàng triệu đối tác kinh doanh. Doanh thu năm 2024 của Amazon vượt mốc 570 tỷ USD, biến họ trở thành doanh nghiệp thương mại điện tử lớn nhất hành tinh.
1.2. Mô hình kinh doanh của Amazon là gì?
Mô hình kinh doanh của Amazon là sự kết hợp giữa nền tảng thương mại điện tử đa dạng (B2C, C2C) và hệ sinh thái công nghệ toàn diện, bao gồm: dịch vụ đám mây (AWS), logistics, nội dung số và quảng cáo.
Nói cách khác, Amazon không chỉ là người bán hàng trực tiếp cho người tiêu dùng (B2C), mà còn là nền tảng trung gian cho hàng triệu người bán độc lập (C2C & B2B). Họ xây dựng một hệ sinh thái khép kín, nơi người dùng có thể mua sắm, trải nghiệm, lưu trữ dữ liệu và nhận hàng nhanh chỉ trong vài giờ.
>> Xem thêm: 7 mô hình kinh doanh thương mại điện tử phổ biến mà doanh nghiệp cần biết
2. Mô hình kinh doanh của Amazon gồm những trụ cột nào?
Chìa khóa thành công của Amazon nằm ở cách họ xây dựng một hệ sinh thái kinh doanh đa tầng có khả năng bổ trợ lẫn nhau. Mỗi mảng hoạt động của Amazon đều đóng vai trò như một “trụ cột” và liên kết chặt chẽ giữa các trụ cột đã giúp Amazon mở rộng quy mô nhanh chóng, tạo lợi thế cạnh tranh bền vững và giữ chân khách hàng trong hệ sinh thái của mình.
Dưới đây là 6 trụ cột chính trong mô hình kinh doanh của Amazon:
2.1. Amazon Marketplace
Đây là nền tảng cho phép cá nhân và doanh nghiệp bán hàng trực tiếp đến người tiêu dùng trên website Amazon. Hơn 60% doanh thu bán lẻ của Amazon hiện đến từ người bán thứ ba. Amazon thu phí hoa hồng, phí vận hành và dịch vụ quảng cáo. Hoạt động này giúp Amazon tăng doanh thu và mở rộng danh mục sản phẩm.
2.2. Amazon Retail
Song song với Marketplace, Amazon vẫn duy trì hình thức bán lẻ truyền thống – tự nhập hàng, kiểm soát chất lượng và bán trực tiếp. Cách làm này giúp họ chủ động trong các mặt hàng chiến lược như thiết bị điện tử, Kindle, Fire TV hay các sản phẩm độc quyền.
2.3. Amazon Web Services (AWS)
AWS là “mỏ vàng” thực sự của Amazon. Đây là dịch vụ cung cấp hạ tầng điện toán đám mây cho doanh nghiệp, chính phủ và cá nhân. AWS chiếm hơn 15% doanh thu của Amazon nhưng đóng góp đến gần 70% lợi nhuận nhờ biên lợi nhuận cao.
2.4. Amazon Prime
Đây là mô hình thuê bao thành viên trả phí (subscription) đem đến nguồn thu lớn cho Amazon. Khi người tiêu dùng trả một khoản phí định kỳ hàng tháng cho Amazon, họ sẽ được gia nhập vào nhóm khách hàng ưu tiên để hướng các đặc quyền của Amazon: miễn phí giao hàng, xem phim, nghe nhạc, lưu trữ ảnh cùng nhiều ưu đãi khác. Amazon Prime giúp xây dựng lòng trung thành khách hàng và tạo nguồn doanh thu định kỳ bền vững cho nền tảng.
2.5. Amazon Logistics & Fulfillment
Amazon đầu tư mạnh vào hệ thống kho bãi, vận chuyển và công nghệ để tối ưu quy trình giao hàng. Với mô hình Fulfillment by Amazon (FBA), người bán chỉ cần gửi hàng đến kho của Amazon, sau đó Amazon sẽ chịu trách nhiệm toàn bộ quy trình tiếp sau: đóng gói, giao hàng, chăm sóc khách hàng.
2.6. Amazon Advertising
Mô hình thương mại điện tử của Amazon bắt kịp xu thế thời đại và đã tạo ra khoản thu đồ sộ. Với hàng trăm triệu lượt truy cập mỗi ngày, Amazon khai thác dữ liệu hành vi người tiêu dùng để bán quảng cáo hiển thị, video và tìm kiếm nội bộ cho các thương hiệu.
3. Doanh thu của Amazon đến từ những nguồn nào?
Khác với nhiều sàn TMĐT chỉ dựa vào phí giao dịch, Amazon có tới 6 nguồn thu chính dựa trên các trụ cột trong mô hình kinh doanh, bao gồm:
- Doanh thu từ bán hàng trực tiếp (Amazon Retail)
- Hoa hồng và phí dịch vụ từ người bán bên thứ ba (Marketplace)
- Doanh thu thuê bao từ Amazon Prime
- Phí sử dụng hạ tầng từ AWS
- Doanh thu quảng cáo (Amazon Ads)
- Doanh thu từ thiết bị và nội dung số (Kindle, Alexa, Prime Video…)
Nhờ đa dạng hóa nguồn thu, Amazon có khả năng cân bằng rủi ro và duy trì lợi nhuận ổn định, thậm chí ngay cả khi một mảng kinh doanh gặp biến động.
4. Bài học từ mô hình kinh doanh của Amazon
Dưới đây là ba yếu tố then chốt giúp Amazon không chỉ dẫn đầu trong thương mại điện tử, mà còn trở thành tập đoàn công nghệ có tầm ảnh hưởng toàn cầu:
Đầu tiên, lấy khách hàng làm trung tâm. Từ giao diện website, quy trình mua hàng đến dịch vụ hậu mãi, tất cả đều được tối ưu để mang lại trải nghiệm tốt nhất cho người dùng. Jeff Bezos từng nói: “Chúng tôi không bị ám ảnh bởi đối thủ. Chúng tôi bị ám ảnh bởi khách hàng.” Chính triết lý đó giúp Amazon lấy được lòng tin và sự trung thành từ hàng trăm triệu người tiêu dùng trên thế giới.
Thứ hai, vận hành dựa trên dữ liệu và công nghệ. Amazon tận dụng AI và machine learning để dự đoán nhu cầu, tối ưu giá bán, cá nhân hóa trải nghiệm và tự động hóa quy trình logistics. Dịch vụ điện toán đám mây AWS không chỉ mang lại doanh thu khổng lồ mà còn cung cấp hạ tầng giúp doanh nghiệp toàn cầu phát triển.
Thứ ba, không ngừng đổi mới. Đội ngũ Amazon không ngại thử nghiệm. Dù trước đó đã thất bại với Fire Phone, nhưng rồi họ đã thành công vang dội với Alexa, Kindle hay Prime. Chính điều này đã giúp Amazon luôn đi trước đối thủ một bước.
Từ mô hình kinh doanh của Amazon, doanh nghiệp Việt có thể rút ra nhiều bài học quý giá:
- Luôn đặt khách hàng ở trung tâm, thay vì chỉ tập trung vào đối thủ hay lợi nhuận ngắn hạn
- Ứng dụng công nghệ và dữ liệu trong vận hành, từ bán hàng, thanh toán đến chăm sóc khách hàng
- Tư duy hệ sinh thái: mở rộng mối liên kết giữa người bán – người mua – đối tác, tạo giá trị tổng thể thay vì hoạt động rời rạc
- Dám thử nghiệm, chấp nhận rủi ro có kiểm soát để tìm ra hướng đi mới
Nhờ đó, dù ở quy mô nhỏ hơn, các doanh nghiệp Việt vẫn có thể học hỏi và linh hoạt áp dụng mô hình của Amazon để phát triển bền vững trong kỷ nguyên số.
Là một trong những trung gian thanh toán hàng đầu tại Việt Nam, AppotaPay hiện đang cung cấp các dịch vụ thanh toán số uy tín nhằm hỗ trợ doanh nghiệp bắt nhịp công nghệ số một cách nhanh chóng mà không tốn nhiều chi phí.
Khám phá dịch vụ thanh toán của AppotaPay
Liên hệ với AppotaPay để được tư vấn tối ưu quá trình thanh toán, xây dựng mô hình kinh doanh cho doanh nghiệp bạn!
- Hotline: 1900 6004
- Email: biz@appotapay.com
