Khi toàn cầu đang đứng trước nhiều thách thức về biến đổi khí hậu và nhu cầu tăng trưởng kinh tế bền vững, chuyển đổi kép đang trở thành xu hướng chiến lược của doanh nghiệp toàn cầu. Vậy thế giới đang ứng dụng chuyển đổi kép như thế nào và doanh nghiệp Việt cần làm gì để không bị bỏ lại phía sau?
Contents
Chuyển đổi kép là gì?
Định nghĩa
Chuyển đổi kép là quá trình song song và bổ trợ giữa chuyển đổi số (ứng dụng công nghệ, AI, IoT, big data… để nâng cao năng suất và hiệu quả vận hành) và chuyển đổi xanh (áp dụng các giải pháp giảm phát thải, tiết kiệm năng lượng, bảo vệ môi trường và phát triển bền vững).
Hai chuyển đổi này đều cần được ưu tiên thực hiện, không thể tách rời. Chuyển đổi số giúp tối ưu quá trình xanh hóa. Ngược lại, các tiêu chuẩn xanh là động lực để doanh nghiệp tìm kiếm và phát triển những công nghệ mới, quy trình tự động, áp dụng mô hình vận hành thông minh hơn.
>> Xem thêm: Chuyển đổi kép: Cơ hội tăng trưởng bền vững cho doanh nghiệp Việt
Vì sao thế giới quan tâm đến chuyển đổi kép?
Khi ô nhiễm môi trường trở thành vấn đề mang tính toàn cầu, việc đồng thời triển khai chuyển đổi số và chuyển đổi xanh đang là chiến lược cốt lõi của nhiều doanh nghiệp, đặc biệt là các tập đoàn lớn. Thế giới đang ngày một quan tâm đến chuyển đổi kép hơn, bởi các nguyên do:
- Cam kết Net Zero của nhiều quốc gia và tập đoàn toàn cầu
- Áp lực từ người tiêu dùng và nhà đầu tư về ESG (môi trường – xã hội – quản trị)
- Cơ hội tiết kiệm chi phí dài hạn, tạo ra lợi thế cạnh tranh
Thế giới ứng dụng chuyển đổi kép như thế nào?
Chuyển đổi kép đang dần trở thành một chiến lược chủ đạo được áp dụng ở mọi cấp độ, từ doanh nghiệp, chính phủ đến ngành công nghiệp. Tuy cách triển khai có khác nhau, nhưng điểm chung là đều gắn kết chuyển đổi số và chuyển đổi xanh để tạo ra lợi thế bền vững trong dài hạn.
Doanh nghiệp: Lấy công nghệ làm nền tảng cho phát triển xanh
Các tập đoàn lớn trên thế giới đang tiên phong ứng dụng chuyển đổi kép bằng cách tích hợp công nghệ số vào lộ trình xanh hóa. Mục tiêu không chỉ là tuân thủ ESG mà còn tối ưu chi phí, nâng cao hiệu quả vận hành.
Ví dụ:
- Siemens phát triển nền tảng số giám sát năng lượng theo thời gian thực trong các nhà máy, giúp giảm tiêu thụ điện và phát thải CO₂.
- Schneider Electric tích hợp phần mềm EcoStruxure để kết nối, phân tích dữ liệu năng lượng từ các thiết bị, giúp doanh nghiệp đưa ra quyết định tiết kiệm và thân thiện với môi trường.
- Unilever sử dụng dữ liệu chuỗi cung ứng để đo lường dấu chân carbon (carbon footprint), đồng thời thay thế bao bì nhựa bằng vật liệu tái chế, có thể phân hủy.
Doanh nghiệp không chỉ đầu tư vào công nghệ mới, mà còn tái cấu trúc mô hình kinh doanh theo định hướng “xanh – số”.
Chính phủ: Tạo hành lang pháp lý và đầu tư hạ tầng
Chuyển đổi kép không thể thành công nếu thiếu định hướng và hỗ trợ từ chính phủ. Nhiều quốc gia đã lồng ghép chuyển đổi kép vào các chiến lược phát triển quốc gia, với các chính sách cụ thể nhằm:
- Tài trợ cho doanh nghiệp đầu tư công nghệ xanh
- Phát triển hạ tầng dữ liệu và năng lượng tái tạo
- Ban hành quy định về minh bạch ESG và đo lường phát thải bắt buộc
Ví dụ:
- Liên minh châu Âu (EU): Đưa “chuyển đổi kép” vào Thỏa thuận Xanh châu Âu, yêu cầu doanh nghiệp báo cáo phát thải kỹ thuật số và hướng tới chuỗi cung ứng xanh toàn diện
- Hàn Quốc: Green New Deal đầu tư hàng tỷ USD vào các dự án AI, năng lượng tái tạo, đô thị thông minh và đào tạo nguồn nhân lực công nghệ xanh
- Trung Quốc: Xây dựng hàng loạt “nhà máy thông minh carbon thấp”, lắp đặt cảm biến IoT và AI để giám sát năng lượng và chất lượng môi trường theo thời gian thực
Có thể thấy, chính phủ các nước đang đóng vai trò bệ phóng cho chuyển đổi kép, đặc biệt tại những quốc gia xác định mục tiêu Net Zero làm trọng tâm phát triển dài hạn.
Ngành công nghiệp: Kết hợp tự động hóa và bền vững
Ở cấp độ ngành, chuyển đổi kép đang tạo ra các mô hình sản xuất và tiêu dùng hoàn toàn mới. Việc ứng dụng song song công nghệ và tiêu chuẩn môi trường đang tái định hình cách vận hành của các ngành công nghiệp then chốt:
- Ngành năng lượng: chuyển đổi từ điện than sang điện mặt trời, điện gió, đồng thời sử dụng công nghệ AI để dự báo sản lượng, tối ưu hóa tích trữ và phân phối.
- Ngành giao thông vận tải: tích hợp phần mềm quản lý năng lượng và hệ thống định tuyến thông minh, giúp giảm tiêu thụ nhiên liệu và phát thải CO₂.
- Ngành sản xuất: “Nhà máy thông minh” (Smart Factory) ứng dụng robot, cảm biến IoT và dữ liệu lớn để tự động hóa quy trình, giám sát phát thải, tiết kiệm năng lượng và nguyên liệu.
- Ngành bán lẻ: Tích hợp hệ thống thanh toán không tiền mặt, quản lý chuỗi cung ứng bằng dữ liệu thời gian thực và chuyển sang bao bì thân thiện với môi trường.
Mỗi ngành đều có đặc thù riêng, nhưng điểm chung là công nghệ đang trở thành cầu nối để hiện thực hóa các mục tiêu môi trường mà trước đây tưởng chừng rất xa vời.
Bài học cho doanh nghiệp Việt: Bắt đầu từ đâu?
Việt Nam đang bước vào giai đoạn chuyển mình mạnh mẽ, với nhiều cam kết quốc tế về giảm phát thải và phát triển bền vững. Tuy nhiên, để không đứng ngoài cuộc chơi chuyển đổi kép, doanh nghiệp Việt cần chủ động trong việc triển khai lộ trình phù hợp với thực tế hoạt động.
Bắt đầu từ đo lường
Không thể quản lý những gì không thể đo lường – Đó là lý do doanh nghiệp cần:
- Đầu tư vào công cụ số hóa quy trình sản xuất, logistics, tiêu thụ điện,…
- Sử dụng các nền tảng dữ liệu để theo dõi lượng phát thải carbon và mức tiêu hao năng lượng
Ưu tiên các giải pháp công nghệ “xanh”
Tìm kiếm các công nghệ vừa giúp tối ưu hiệu suất, vừa giảm thiểu tác động môi trường chẳng hạn như:
- Máy POS thông minh tiết kiệm tài nguyên
- Phần mềm quản lý không dùng giấy
- Logistics sử dụng AI để giảm quãng đường giao hàng
>> Xem thêm: Chuyển đổi số toàn cầu: Doanh nghiệp Việt Nam cần làm gì?
Áp dụng mô hình “nhỏ mà tinh”
Không cần chuyển đổi toàn diện ngay từ đầu. Doanh nghiệp vừa và nhỏ có thể:
- Chọn 1 – 2 quy trình then chốt để số hóa
- Lồng ghép yếu tố xanh vào vận hành như sử dụng vật liệu tái chế, tiết kiệm điện tại cửa hàng, chuyển đổi sang hóa đơn điện tử,…
Tham gia hệ sinh thái đổi mới và ESG
- Kết nối với các chương trình hỗ trợ doanh nghiệp chuyển đổi số – xanh của nhà nước, các quỹ đầu tư, hoặc tổ chức quốc tế
- Cập nhật các tiêu chuẩn ESG mới nhất để chuẩn bị cho việc tham gia chuỗi cung ứng toàn cầu.
Kết luận
Thế giới đang ứng dụng chuyển đổi kép như thế nào? Mọi cấp độ, từ chính phủ, doanh nghiệp, đến từng ngành đều đang tích hợp số và xanh vào chiến lược dài hạn. Đây không còn là sự lựa chọn, mà là con đường tất yếu để tồn tại, phát triển và tạo ra giá trị bền vững.
Với doanh nghiệp Việt Nam, chuyển đổi kép là cơ hội để tái cấu trúc, tăng sức cạnh tranh và chuẩn bị cho những tiêu chuẩn toàn cầu mới. Và để làm được điều đó, sự chủ động, linh hoạt và tư duy dài hạn chính là “chìa khóa”.
Trên hành trình này, AppotaPay luôn đồng hành với doanh nghiệp Việt bằng những giải pháp thanh toán số thiết thực như Cổng thanh toán, SmartPOS, QR Pay hay Hỗ trợ thu hộ/chi hộ.
Liên hệ ngay với AppotaPay để được tư vấn và hỗ trợ MIỄN PHÍ!